Page 17 - Уран зохиол

ХИЧЭЭЛ, СУРГАЛТЫН ҮР ДҮНГ ҮНЭЛЭХ ШАЛГУУРЫГ ХЭРЭГЛЭХ ЗӨВЛӨМЖ

Тэгвэл багшийн зүгээс хэрхэн ажиллах, яаж үнэлж дүгнэх вэ гэдэг асуудал үнэндээ арга барил, ур
чадвар шаардана. Мэдээж эх зохиолоо уншиж хүлээн аваагүй тохиолдолд ямар задлан шинжлэл
хийх билээ, яаж үнэлэх билээ. Сурагчид зохиол /бүтээл/-оо хэр уншсан, хэрхэн хүлээн авсныг
илрүүлэх аргыг ашиглан, амаар буюу бичгээр шинжилж, үнэлгээ хийхээ төлөвлөнө.
Эх зохиолоо
Мэдлэг /Блум/ Эх зохиол уншсаныг /мэдээлэл хүлээн авсныг/ шинжих
хэрхэн уншсан
- Бүхэлд нь гүйлгэн уншсан
- Зохиолын агуулгыг бусдаар яриулсан
Баримтын - Ерөнхийлөн тоймлох хэлбэрээр уншсан
мэдлэг
- Зарим хэсгийг алгасан уншсан
- Эх зохиолыг сонсож уншсан /эх сурвалж: youtube, cd гэх мэт/ Аман үнэлгээ /
- Хэсэглэн уншсан /чухал зүйлийг тогтоох зорилгоор/ багш сурагчаа
Ухагдахууны - Зохиолыг уншихдаа товч тэмдэглэл хийж уншсан
мэдлэг зохиол /бүтээл/
- Түлхүүр үгсийг түүвэрлэн тэмдэглэх, ялгах аргаар уншсан ямар хэмжээнд
- Уншихдаа схем, зураглал, түлхүүр бичиглэл хийсэн уншсан /үзэж
- Эх зохиолыг уншихдаа өнгийн тодруулагч хэрэглэж өөртөө судалсан/-ыг
Үйлийн мэдлэг
шаардлагатай хэсгийг ялгаж, онцолсон эдгээр асуултаар
- Зохиолыг хувиргасан бүтээлтэй харьцуулан уншсан шинжилж болно.
Танин мэдэх - Тэмдэглэл /зохиолыг бусдадаа ярьж өгөхүйц/ хийж, илтгэх
үйлийг жолоодох зорилготой уншсан /бүтээлч, идэвхтэй уншлагын хэлбэр/
мэдлэг - Бүтээлч уншсан /ойр дотнынхонтойгоо яриа өрнүүлж,
/метакогнитив/ мэтгэлцсэн/

Оношлох үнэлгээнд үнэлгээний шалгуурыг ашиглах
Сургалт эхлэхээс өмнө буюу сургалтын явцад /улирлын эхэнд юм уу тодорхой бүлэг сэдвийг
судлахын өмнө/ суралцагчийн мэдлэг чадварыг түвшинчилнэ. Үнэлгээний үр дүнд багш хичээлээ
юунаас эхлэх, сурагчид ямар мэдлэг, чадвартай байгааг мэдэх боломж олгоно. Тухайн сэдвээр
суралцагчид хангалттай мэдлэг, чадвартай байвал хичээлийн агуулгыг өргөжүүлэн, хүндэвтэр
дасгал даалгаврыг сонгоно. Хэрэв суралцагчид хангалтгүй байвал үндсэн ойлголт өгөх, дөхүүлэх
ба энгийн болон хөнгөвчилсөн дасгал, давтлагыг гүйцэтгүүлэх зэргээр ажиллах хэрэгтэй болно.
Үлгэрлэвэл: Өмнөх ангид судалсан нэг зохиолыг сонгон авч зохиолын хүрээнд сэтгэгдэл, мэдрэмж,
үзэл бодлоо илэрхийлж буй чадварыг илрүүлэхийн тогтоохын тулд хэлэлцүүлэг хийнэ гэсэн
үг. Мэдээж энэ шалгуураар үнэлнэ гэдгээ нээлттэй байлгана. Зарим идэвхтэй сурагчийн хувьд
шалгалтдаа бэлтгэхийн тулд дахин уншиж судална. Нөгөө талаар үнэлгээний шалгуурын дээд
түвшинд /IV түвшин/ хүрэхийн тулд бие даасан үйл ажиллагааг идэвхжүүлнэ, ач холбогдол өгнө.
Багш сурагчийн ярих дарааллыг тогтоож, өөрөө ажиглалтын аргаар сурагч нэг бүрийг үнэлж,
ангийн дунджийг тоон аргаар илэрхийлж гарааны түвшин тогтоож болно. Тухайн анги 34 сурагчтай
гэж үзвэл:
I түвшинд: Бусдын санал бодлыг хүлээцтэй сонсдог, сэтгэгдлээ илэрхийлж байгаа - 11
II түвшинд: Уншсан зохиолын хүрээнд асуулт тавьдаг, бусдын санал бодлыг хүлээцтэй сонсож,
сэтгэгдэл, мэдрэмжээ илэрхийлж байгаа - 9
III түвшинд: Уншсан зохиолын хүрээнд асуулт асууж, хариулт өгдөг, бусдын санал бодлыг хүлээцтэй
сонсож, сэтгэгдэл, мэдрэмж, үзэл бодлоо илэрхийлж байгаа - 10
IV түвшинд: Уншсан зохиолын хүрээнд шүүмжлэн дүгнэлт өгдөг, бусдын санал бодлыг хүлээцтэй
сонсож, өөрийн үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлж байгаа - 4
Үүнийгээ дүгнэлт хийж баримт болгоод нэг улирлын дараа дахин түвшин тогтоогоод харьцуулалт
хийж сурагчийн хөгжил, хичээлийнхээ үр дүнг тооцно. Энэ бол сурагчдаа оношилж байгаа хэрэг
бөгөөд гарааны үнэлгээг хялбархан шийдэж буй арга болно.

13