Page 34 - Физик
P. 34
СУРАЛЦАХУЙН ҮР ДҮНГИЙН ШАЛГУУРЫГ ХЭРЭГЛЭХ ЗӨВЛӨМЖ
(Судлагдахууны ерөнхий) томьёолол
Хүрдний
параметр ба
хэмжигдэхүүн ... Хэчнээн дахин Урвуу Тогтмол Шууд Харьцаагаар
... төчнөөн дахин пропорционал пропорционал
Нэг дискийн Дамжуургын Дамжуургын Нэг дискийн Нэг дискийн
∆ 1 2 1 ∆ = ∆ ∆ ~ дискүүдийн 1 2 дискүүдийн өнцөг хурд радиус тогтмол
∆
1 1
2 2
1
радиус тогтмол 2
∆ ~
∆ ∆ = ∆ ~ бол өнцөг хурд 1 эргэсэн өнцөг = 1 ∆ = ∆ тогтмол учир учир шугаман
шугаман хурд
1 ~
∆
∆ ~
1 1= ∆
1
∆
∆
∆
∆
∆
∆
∆ = ∆
2
∆ ~
1 1 1
∆ ~
1 1 = ∆
∆
∆ ~
∆
2
∆ = ∆
1
∆ 1 1 2
1
2
1
∆ 1 1 2
1
2 2
2 2
= =
2 2
1 1
2 2
∆
∆
1
∆ ~
1
∆ ~
= 2
1 1 2
= =
2
2 2
2 2 2
1 1
2 1 ∆ ∆ хэчнээн дахин их радиусаас урвуу ∆ ижил байна. 2 2 радиус ихтэй 2 1 2 хурд ба өнцөг = 2 2
=
=
∆ ~
1
2 ~
∆
1
∆ ~
∆ ~
1
∆
1 1
∆
=
∆ ~
=
∆ ~
∆ ~
∆ ~
∆
∆
∆
∆
1
1
∆
∆
∆
2 2 1
2
1 1
1
1
2
1
∆ 2 2 1
∆ 2 2 1
2
2
2
∆
∆
1
2
Шугаман хурд байвал эргэлтийн пропорционал. цэгийн шугаман хурдны харьцаа 1 1
2
2
1
тогтмол.
хурд их байна.
шугаман хурд
= ∆ ~ = төчнөөн дахин их. =
=
1
∆ ~
∆ = ∆
∆
1
~ = ~ ∆ ~ 1 1 1 = 2 2 = 2 ∆ 1 = 2
=
1
2
1 1
=
=
1
=
=
=
∆ ~
1
=
=
=
=
∆ = ∆ ~ 1 = = = 1
=
=
=
∆ ~
∆ ~
∆
∆
=
∆ ~
~
1
~
~
2
~
~
~
2
1
2
∆ ~
∆ ~
∆ = ∆
~
∆
∆
∆ ~ = = ∆ ~ 1 1 1 ∆ 1 1 1 1 1∆ 2 2 2 2 2 2 ∆ ~ ∆ ∆ 1 2 = =
∆
∆ ~
∆ = ∆
1
1 1 1 = ∆
∆ ~
∆ 1 1
∆ 1 1
∆ =
2 2 2
~ 2 2
1
1
2
∆ ~
1 2
∆ ~ 1
~ 2 2 2
∆ =
∆ =
∆ = ∆
∆ ~
1
2 2
1 1 1 2
∆ ~
∆ ~
=
=
∆
2
∆
1 2 1 ∆ ∆ ∆ 1 ~ ∆ ~ 1 1 1 2 2 ∆ ~ 1 1 1 ∆ ∆ 1
2
2
1
1
∆ ~
∆ ~ 2
∆ 2 =
∆
∆ 2 =
∆
2 2
= ∆
Дамжуургын
2 2 2 1
1 1 1
1 1
2
1
2
= ~ ∆ 2 2 Радиус нь хэчнээн Дамжуургын = 2 ∆ ~ Дискийн ∆ 2 2 1 1 1 1
2
~
∆
2
1
1
2
2
2 1 дахин их байвал 1 2 = 1-р дискийн 1 эргэлтийн өнцөг
эргэлтийн ~
~
2
1
1
1 ~
1 1=
=
1 1 =
1
1 2
= =
2
2 2
2 2
1 1
1 1
1 ~
= =
= 2
=
эргэлтийн дискүүдийн 1 1 1 1 1 дискүүдийн = ~ 1 = = 1 2 = 2 2
=
1 1 =
~
2
1
1 2
~
1 1 2 2
2 2
1 1
2 2
1
2 2 2
=
1
2
өнцөг хурдатгал өнцөг хурдатгал хурдатгалын
~
1
~
2 ~
=
~
өнцөг хурдатгал
2 2
2
=
~
2
~
~
2 ~
∆ ~
1
~
2 ~
өнцөг хурдатгал радиусаас урвуу радиусын 2-р дискийн харьцаа 2 2 1 1 1
2 1
2
2 1
2
1
1
2
1
1 1
2
1
2 1
1
2
2
1
=
=
=
=
=
=
=
=
=
төчнөөн дахин пропорционал. = = радиусын =
=
үржвэр тогтмол. радиустай шууд
1 1 1
1
=
Өнцөг хурдатгал бага. ~ ∆ ~ = пропорционал. харьцааны
=
∆ ~ 1
=
∆ ~
=
=
∆ ~
~
~
~
=
~
~
~
~
~
~ ∆ ~ = ~ урвуутай тэнцүү.
1
2
1
2
1
1 1
1
2
2 2
2 = 1 ~ ~ 2 = 1
2
1
~
=
1 1 1
1 = 2 2 2 1 1 1 1 = ~ 2 2 2 1 = 2 2 2
2 2
1 1 1
1 1 1 =
~
1 1 ~
= =
= =
1 1
2
1 =
2
~
~ 1
2 2 2 2
1 2
2 2
1
1 1
~
2 2 ~
2
1
1
2
2 = 2 1 ~ ~ = ~ 1 1 1 2 = 2 1
1 1
1
2 2
~ 2
2 2 =
2 2 =
~
~
1 1 1
1 1 1
2
2 1
2 1 ~ 2 1
1
2
Араат дамжуургыг хүчний талаас эргүүлэх үйлчлэлийн талаас нь судалж болно.
Асуултын хувилбар №5. Зураг үзүүлсэн араат дамжуургыг хүчний талаас нь хэлэлцэнэ үү.
Судалгааны үр дүн: Ньютоны 3-р хууль, хялбар механизм дахь хүчний хувирал, хүчний
момент, энерги дамжих гэсэн ойлголтыг илрүүлэх, хэрэглэхэд хүрнэ.
30