Page 119 - Физик
P. 119

СУРАЛЦАХУЙН ҮР ДҮНГИЙН ШАЛГУУР



                                        Хэлбэлзлүүд                                       Олон хэлбэлзлийг
                     • Олон хэлбэлзлийг  нэмэгдэж өөр  Ижил давтамжтай  Ижил давтамжтай   нэмэх үйлдлийг
                     нэмэх үйлдлийг     далайцтай     2 хэлбэлзлийг    хэлбэлзлүүдийг     вектороор,
                     дүрслэн            хэлбэлзэл     нэмэх үйлдлийг   нэмэх үйлдлийг     графикаар, зургаар
                     илэрхийлдэг,       үүсдэг        зургаар          вектороор, зургаар   илэрхийлдэг,
                     тайлбарладаг.       болохыг      илэрхийлдэг.      илэрхийлдэг.      тайлбарладаг.
                                        илэрхийлдэг.


            11.11.2с                                                                      Олон цацрагийн
                                        Интерферен-                    Олон цацрагийн     интерференцийн
                     • Олон цацрагийн   цийн          2 цацрагийн      интерференцийн     максимум,
                     интерференцийн     максимум,     интерференцийн  максимум,           минимумын нөхцөл,
                     нөхцөл, үр дагаврыг   минимумыг   максимум,       минимумын          харгалзах далайцыг
                     илэрхийлдэг,       пульсийн      минимумын        нөхцөл, харгалзах  томьёогоор,
                     үндэслэдэг.        жишээгээр     нөхцөлийг        далайцыг           Корнюгийн
                                        зурж          илэрхийлдэг.     томьёогоор         спиралиар
                                        харуулдаг.                     илэрхийлдэг.       илэрхийлдэг,
                                                                                          үндэслэдэг.


                                        2 цацрагийн
                                        замын
                                        зөрөөнд                        Юнгийн             Дифракцын
                     • Хоёр ба олон     долгионы      Юнгийн           байгууламжийн      тороос үүсэх
                     цацрагийн          уртын         байгууламжийн    хоёр цацрагийн     олон цацрагийн
                     интерференцийн     хагас тэгш    хоёр цацрагийн   интерференцийн     интерференцийн
                     максимум,          тоо дахин     интерференцийн   максимум,          максимум,
            11.11.3с минимумын          багтахад      максимум,        минимумын          минимумын
                     нөхцөлийг замын    максимум,     минимумын        нөхцөлийг замын    нөхцөлийг замын
                     ялгавар ба         сондгой       нөхцөлийг        ялгавар ба         ялгавар ба
                     фазын зөрөөгөөр    тоо дахин     замын ялгавраар   фазын зөрөөгөөр   фазын зөрөөгөөр
                     илэрхийлдэг.       багтахад      илэрхийлдэг.     илэрхийлдэг.       илэрхийлдэг.
                                                                                                    
                                        минимум                                                = 2    √
                                                                                                    
                                        болно гэж
                                        илэрхийлдэг.                                           = 2    √
                                                                                                    
                                                                                                    
                                                                       Утасны дагуу
                     • Утасны дагуу                                    тархах хөндлөн     Утасны дагуу тархах
                                                                                                    
                                                                                               =          2     cos(         +     )
                                                                                                     
                                                                                               −
                     тархах хөндлөн                                    долгион сул        хөндлөн долгион
                     долгион сул        Бэхэлгээтэй   Бэхэлгээтэй      үзүүрээс ойход       сул үзүүрээс ойход
                     үзүүрээс,          үзүүрт        үзүүрт зогсонги   фаз 180           фаз өөрчлөгддөггүй,
                                                                               0
                                                                                                    
                                                                                                     
                                                                                               −
                     бэхэлгээтэй        зогсонги      долгионы         өөрчлөгддөггүй,         =          2     cos(         +     )
                                                                                          бэхэлгээтэй
            11.11.4с үзүүрээс ойход     долгионы      зангилаа үүсдэг,   бэхэлгээтэй        үзүүрээс ойход фаз
                     фаз хэрхэн         зангилаа      задгай үзүүрт    үзүүрээс ойход фаз  нь 180  өөрчлөгддөг.
                                                                                                0
                     өөрчлөгдөхийг      үүсдэг        багцрал үүсдэг   нь  өөрчлөгддөг.         =      0 − (        )
                                                                                          Түүний шалтгааныг
                                                                                                     2
                                                                                               2
                                                                                           2
                     зургаар            болохыг       гэдгийг баримтаар    Түүний         харимхай  2    

                     илэрхийлдэг,       илэрхийлдэг.   илэрхийлдэг.    шалтгааныг инверс   мөргөлдөөнөөр
                                                                                          тайлбарладаг.
                     тайлбарладаг.                                     долгионоор                  = −         −           ̇
                                                                                            ̈
                                                                       тайлбарладаг.

                                        Хөгжмийн                                          Хөгжмийн зэмсэгт
                                        зэмсгийн                       Хөгжмийн зэмсэгт        =              нөхцөл
                     • Зогсонги         уртаас        Зогсонги         зогсонги долгионы    4
                     долгионыг зургаар   хамаарч      долгионы         резонанс үүсдэг,   бүрэлдэхэд зогсонги

                     дүрсэлж, багцрал,   үүсэх        багцрал,         багцралын цэг нь   долгионы резонанс
            11.11.5с зангилааны         долгионы урт   зангилааны      интерференцийн       үүсдэг.
                     нөхцөл, онцлогийг   тодорхой-    нөхцөлийг        максимум,            Үүсэх гармоникуу-
                     илэрхийлдэг.       логддог       жишээгээр        зангилаа нь        дын долгионы
                                        болохыг       илэрхийлдэг.     минимум болохыг    урт, давтамжийг
                                        илэрхийлдэг.                   илэрхийлдэг.       тоооцоолдог.
                                                                                                           117
   114   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124