Page 70 - Физик
P. 70

СУРАЛЦАХУЙН ҮР ДҮНГИЙН ШАЛГУУР


                    • Цэнэг           Цэнэг хадгалагдах  Зангилаан      Зангилаан       Цахилгаан гүйдэл
                    хадгалагдах       хуулийг үгээр    дээр гүйдэл      дээр гүйдэл      нь цэнэгийн урсгал,
                    хуулийг цахилгаан  илэрхийлдэг,    тасалдахгүйн     тасалдахгүйн     гүйдэл салаалах
                    хэлхээнд          тодорхой         нөхцөлийг        нөхцөлийг        нөхцөл нь цэнэг
                    хэрэглэдэг.       контекстод       бодлого бодоход   асуудал шийдэхэд  хадгалагдах хуулийн
                                      хэрэглэдэг.      хэрэглэдэг.      хэрэглэдэг.      мөрдлөг болохыг
                                                                                         асуудал шийдэхэд
                                                                                         хэрэглэдэг.
                    • Энерги          Хэлхээний хэсгийн  Алгоритмын дагуу  Ом-Кирхгофын   Хүчдэл, ЦХХ нь
                    хадгалагдах       Омын хуулийн     Кирхгофын 1, 2-р  тэгшитгэлийг    нэгж эерэг цэнэгт
                    хуулийг цахилгаан  томьёоллоор     хуулийг хэрэглэж  цахилгаан       харгалзах энерги гэж
                    хэлхээнд          эсэргүүцлээр     энгийн цахилгаан  хэлхээний       илэрхийлдэг. Ом-
                    хэрэглэдэг.       гүйх гүйдэл      хэлхээний тооцоог  салаа, хүрээнд   Кирхгофын тэгшитгэл
             10.12.2                  хүчдэлд шууд,    хийдэг. Энерги   зөв хэрэглэдэг.   нь энерги хадгалагдах
                                      эсэргүүцэлд урвуу  хадгалагдах    Цахилгаан        хуулийн хувирсан
                                      пропорционал     хуулийг зарчмын   хэлхээн дэх     хэлбэр, тогтмол
                                      хамааралтай      хувьд хэрэглэдэг.   энергийн хувирал,  цахилгаан оронд битүү
                                      гэсэн томьёолол                   ажил, чадлын     траектороор цэнэг
                                      хэрэглэдэг. Ажил,                 тооцоонд энерги   шилжүүлэхэд хийгдэх
                                      чадлын томьёонд                   хадгалагдах      ажил тэг болохыг
                                      өгөгдлийг                         хуулийг зөв      хэрэглэдэг, Цахилгаан
                                      орлуулах замаар                   хэрэглэдэг.        хэлхээн дэх энергийн
                                      бодлого боддог.                                    хувирал, ажил, чадлын
                                                                                         тооцоонд энерги
                                                                                         хадгалагдах хуулийг
                                                                                         зөв хэрэглэдэг.
                    • Амперметрийн    Амперметрийн     Зэрэгцээ              =              ш    Амперметрийн хэмжих
                    хэмжих хязгаарыг   хэмжих хязгаарыг  холболтын       ш       −1     хязгаарыг n  дахин
                    нэмэгдүүлэх аргыг  нэмэгдүүлэхийн   хэлхээнд Омын   шунтийн         нэмэгдүүлэхийн тулд
                                                                              2

                                                                                    
                                                                             =
                    тайлбарладаг.     тулд нэмэлт      хуулийг хэрэглэх   эсэргүүцлийн   бага эсэргүүцэлтэй
                                                                             2
                                      эсэргүүцэл       замаар систем    томьёог ашиглаж  шунтийг зэрэгцээ
                                                                             2
                                                                                
                                      ашигладаг гэж    тэгшитгэл        тооцоо хийдэг,   залгаж түүгээр ихэнх

                                                                             =
                                      тайлбарладаг.    бодож тооцоог    энэ үүднээс     (n-1)I гүйдлийг гүйлгэнэ
                                                                            2    
                                                       хийж, үр дүнг    тайлбарладаг.   гэсэн концепцыг
                                                       тайлбарладаг.                    ашиглаж тооцоо
                                                                                        хийдэг, тайлбарладаг.
                    • Вольтметрийн    Вольтметрийн     Цуваа холболтын   R =(n-1)r   нэмэлт  Вольтметрийн хэмжих
                                                                               В
                                                                         н
                    хэмжих хязгаарыг   хэмжих хязгаарыг  хэлхээнд Омын   эсэргүүцлийн    хязгаарыг  n  дахин
                    нэмэгдүүлэх аргыг  нэмэгдүүлэхийн   хуулийг хэрэглэх   томьёог ашиглаж   нэмэгдүүлэхийн тулд
                    тайлбарладаг.     тулд зэрэгцээ    замаар систем    тооцоо хийдэг,   их эсэргүүцэлтэй
                                      эсэргүүцэл       тэгшитгэл        энэ үүднээс      нэмэлт резисторыг
             10.12.3                  хэрэглэдэг гэж    бодож тооцоог    тайлбарладаг.   зэрэгцээ залгаж түүн
                                      тайлбарладаг.    хийж, үр дүнг                     дээр үлдсэн (n-1)U
                                                       тайлбарладаг.                     хүчдэлийг унагана
                                                                                         гэсэн концепцыг
                                                                                         ашиглаж тооцоо
                                                                                         хийдэг, тайлбарладаг.
                    • Хүчдэл          Цахилгаан хэлхээн  Хүчдэл         Хүчдэл          Хүчдэл хуваарилагч
                    хуваарилагчийн    дэх хүчдэл       хуваарилагчийн   хуваарилагч нь   нь цуваа холболттой
                    ажиллагааг        хуваарилагчийг   тоон өгөгдөл     реостат гэсэн    резисторын их
                    тайлбарладаг,     таньдаг, үүргийг   өгөгдсөн үед    зарчмыг ашиглаж  эсэргүүцэлтэй дээр нь
                    хэрэглэдэг.       илэрхийлдэг.     Омын хууль       ажиллагааг       их хүчдэл унадаг гэсэн
                                                       ашиглаж          тайлбарладаг,    зарчмыг ашиглаж
                                                       хуваарилагдсан   хүчдэл           тайлбарладаг, хүчдэл
                                                       хүчдэлийг        хуваарилагчийн   хуваарилагчийг
                                                       тооцоолж         тооцоо хийж,     мэдрэгчийн элемент
                                                       олдог, үр дүнг   үр дүнг          болгож хэрэглэдэг.
                                                       тайлбарладаг.    тайлбарладаг.


           68
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75