Page 104 - Физик
P. 104
СУРАЛЦАХУЙН ҮР ДҮНГИЙН ШАЛГУУР
Долгион ба Долгион бол хэлбэлзэл
хэлбэлзлийн аль тархах процесс, орчны
Долгион ба алийг илэрхийлдэг Долгион бол нэг цэгт хэлбэлзэл
хэлбэлзлийн аль хэлбэлзэл тархах
• Хэлбэлзэл хэмжигдэхүүнүүд явагдана. Цэгээс цэгт
ба долгионы алийг илэрхийлдэг ба долгионы урт, процесс, орчны хэлбэлзэл тархана,
нэг цэгт хэлбэлзэл
хэмжигдэхүүнүүд
ижил ба ба долгионы долгион тархах явагдана гэсэн шилжилтийн хурд,
ялгаатай талыг урт, тархах хурд хурд гэсэн нэмэлт концепцын долгион тархах
илэрхийлдэг, хэмжигдэхүүн хурдыг ялгаатай гэсэн
тайлбарладаг. долгионтой байдгийг ялгадаг, үүднээс хэлбэлзэл концепцын үүднээс
холбоотойг физик утгыг долгионы ялгааг хэлбэлзэл долгионы
11.12.1 ялгадаг. илэрхийлж тайлбарладаг. ялгаа ба ижил талыг
тайлбарладаг. тайлбарладаг.
Долгионыг y=A*sin(ωt-kx)
Долгион илэрхийлдэг тэгшитгэлийн y=A*sin(ωt-kx)
• Долгион тархах тархах хурдыг хэмжигдэхүүнүүд параметрийг тэгшитгэлийн
процессыг долгионы урт, параметрийг утгачилж,
тэгшитгэлээр үе, давтамжаар (үе, долгионы утгачилж, түүнийг түүнийг үе, долгионы
илэрхийлж илэрхийлж урт, долгион үе, долгионы урт, долгион тархах
тархах хурд) -ийг
тайлбарладаг. физик утгыг илэрхийлж физик урт, долгион хурдаар илэрхийлж
тархах хурдаар
тайлбарладаг. тайлбарладаг.
утгыг тайлбарладаг. илэрхийлдэг.
y=A*sin(ωt-kx)
y=A*sin(ωt-kx) y=A*sin(ωt-kx) тэгшитгэлийн
• Долгион тархах тэгшитгэлийн тэгшитгэлийн x=const y=f(t)
процессыг Долгион тархах x=const y=f(t)
график ба процессыг зургаар x=const y=f(t) t=const y=f(x) y=const x=f(t)
зургаар илэрхийлдэг. тохиолдлыг тохиолдлуудыг t=const y=f(x)
илэрхийлдэг. графикаар дүрсэлж графикаар дүрсэлж тохиолдлуудын
илэрхийлдэг. графикийг зурж ялгааг
тайлбарладаг.
тайлбарладаг.
Хэлбэлзлүүд
• Хэлбэлзлийг Ижил давтамжтай Хэлбэлзлийг нэмэх
нэмэх үйлдлийг нэмэгдэж өөр Ижил давтамжтай хэлбэлзлийг үйлдлийг вектороор,
далайцтай
хэлбэлзлийг нэмэх
дүрслэн хэлбэлзэл үйлдлийг зургаар нэмэх үйлдлийг графикаар, зургаар
илэрхийлдэг, үүсдэг болохыг илэрхийлдэг. вектороор, зургаар илэрхийлдэг,
тайлбарладаг. илэрхийлдэг. тайлбарладаг.
илэрхийлдэг.
Интерференцийг
когерент
• Долгионы долгионууд Долгионы Бөмбөлөг долгионы Бөмбөлөг долгионы
интерференцийг давхцахдаа бие интерференцийн интерференцийн интерференцийн
максимум
максимум минимумыг
зургаар дүрслэн биеийгээ хүчтэй, максимум, минимумыг зургаар дүрслэн
илэрхийлдэг, сул болгох үзэгдэл минимумыг зурж зургаар дүрслэн илэрхийлдэг,
тайлбарладаг. гэсэн концепцын дүрсэлдэг.
үүднээс илэрхийлдэг. тайлбарладаг.
тодорхойлдог.
11.12.2 Хоёр долгионы
• Долгионы Интерференцийн Интерференцийн интерференцийн Хоёр долгионы
интерференцийн
интерференцийн максимум, максимум,
нөхцөл, үр минимумыг максимум, минимумын максимум, минимумын
дагаврыг пульсийн минимумын нөхцөл, харгалзах нөхцөл, харгалзах
нөхцөлийг
далайцыг томьёогоор,
илэрхийлдэг, жишээгээр зурж илэрхийлдэг. далайцыг бичвэрээр илэрхийлдэг,
үндэслэдэг. харуулдаг. томьёогоор үндэслэдэг.
илэрхийлдэг.
Өөд өөдөөсөө тархаж
• Зогсонги Хөгжмийн байгаа когерент, ижил
долгионыг Хөгжмийн Зогсонги
зургаар дүрсэлж, зэмсэгт үүсэх хөг зэмсэгт зогсонги долгионы багцрал, далайцтай долгионууд
багцрал, авиа зогсонги долгионы резонанс зангилааны нэмэгдэхэд зогсонги
долгион үүсдэг,
долгионтой
зангилааны холбоотой үүсэж багцрал нөхцөлийг хөгжмийн зэмсэгт үүсэх
нөхцөл, болохыг үүсдэг болохыг жишээгээр багцрал зангилааны
онцлогийг илэрхийлдэг. илэрхийлдэг.
илэрхийлдэг. илэрхийлдэг. нөхцөлийг илэрхийлж
шинжилдэг.
102